به‌یانیتان باش... ڕۆژتان باش...

ناوی computer به زمانی دی:

ئنگلیزی: Computer
دانماركی و نه‌رویژی: datamat
فینلاندی: Tietokone له گوێمدا وه‌كو ( هه‌كونه مه‌تاته‌) بوو.
سوێدی: dator
لاتین: computera
ئیسپانی: ordenador
نێجیریا: koputa له‌وێ جگه له زمانی ئنگلیزی كه زمانی ڕه‌سمییه، چوار زمانی سه‌ره‌كی هه‌ن: ( Hausa, Yoruba, Ibo, Fulani) .
عاره‌بی: الحاسوب الالی... ( no comment)
فارسی: رایانه ( ده بێت ده‌می بۆ لار كه‌یته‌وه بۆ ئه‌وه ی زاراوه‌كه‌ت لادێی نه‌بێت و تیهروووونی بێت ده‌نا ڤای به هالێت).
توركی: bilgisaya ( هه‌ر نازانم چۆن ده‌گوترێت)
كوردی: ................
هیچ پێشنیازێك هه‌نه؟!!. من بۆ خۆم Computerم پێ له هه‌موو باشتره.
***
بارانه، بارانه
باران هاوڕێی گشتمانه
هه وره‌كه گیان گیان
ده ستم بگره بێمه بان
بۆ قارچك و دۆمه‌ڵان
بۆ چنینی گوڵی جوان...
( له‌تیف هه‌ڵمه‌ت)
***
دڵم خۆشه ئێستا، تۆزێكی تر چی ڕووده‌دات هیچ گرنگ نییه!

فرت و جرت... سبه‌ی سه‌فه‌رێكی زۆر زۆر كورت ده‌كه‌م. دیسان خوا بانگی كردوومه‌ته‌وه... خۆشیه‌كه‌ی ئه‌وه‌یه كه بلیتی سه‌فه‌ره‌كه‌شی بۆ ناردووم. بلیتی دووسه‌ره‌ی ناردووه . یانی جارێ له كۆڵ دنیا نابمه‌وه...

یه‌ك پرسیار : كابرا یان ( داخوشك) بۆ خۆی نوێژ ده‌كات و عیباده‌ت ده‌كات و حیجابی له سه‌ره یان ڕیشی بۆ به‌رداوه‌ته‌وه و له‌و سه‌ریشه‌وه خوا مژده‌ی به‌هه‌شتی داوه‌تێ، فشه به‌سه‌ر منی بێچاره‌دا بۆ ده‌كات؟!

سه‌ددام لێره ده‌ژی!
له سوێد 35 كه‌س هه‌ن كه ناویان سه‌ددامه. زۆربه‌ی سه‌ددامه‌كان له‌م شارانه‌ی خواره‌وه ده‌ژین:
له ساندڤیكن هه‌شت كه‌س، مالمۆ شه‌ش كه‌س، یۆته‌بۆری چوار كه‌س، ستۆكهۆڵم و ده‌وروبه‌ری دوو كه‌س.
***
ئه‌مڕۆ ئه‌م گۆرانییه‌م له ته‌له‌ڤزیۆن دی... Only love can break your heart. وایه؟!
***
ئێرانییه‌كه پێی خۆش نه‌بوو كه ئێران له پله‌ی دووه‌می لیستی ئه‌مریكا چووه‌ته سێیه‌م و ژنه فه‌له‌ستینیه‌كه سه‌رێكی بۆ ڕاوه‌شاند .
***
چه‌ند ئاسان بوو بۆی كه پێی بڵێت: چوار ساڵت خوێندنی باڵا خوێندووه، ئێمه به 5 هه‌فته حسابی ده‌كه‌ین. هیچی نه‌گووت بێده‌نگ له ژووره‌كه هاته ده‌رێ. خۆ ئه‌و چوو زانێت ئه‌م به چ ده‌رده‌سه‌رییه‌ك ده‌رسه‌‌كه‌ی ته‌واو كرد...
***
دڵی بۆته نیشانی پێكان، ئه‌و هه‌مووه ده‌پێكرێت و ده‌شكێنرێت ئیتر تاقه‌تی نه‌ماوه. بۆ ئه‌مه‌ش هه‌ر بێده‌نگی هه‌ڵبژاردووه...
***
هیوامه خۆر هه‌روا بدره‌وشێته‌وه... له‌وه ده‌چێت لێره‌یه بۆ ئه‌وه‌ی داوای لێبوردن بكات كه‌ماوه‌یه‌كی درێژ خۆی شاردبووه‌وه. خۆرم خۆشده‌وێت.

خوایه كه دڵم خۆشه!
خۆشه كه خۆر سه‌ردانی كردین.
خۆشه كه گه‌رمه!
خۆشه كه نه‌چووم بۆ سینه‌ما. سینه‌مام كرده قوربانی دانیشتن له سه‌رپلیكانه‌كان و گوێ گرتن له چریكه‌ی باڵنده‌كان و ته‌ماشای ئه‌و خه‌ڵكه شاده.
خۆشه كه كابرای (مجاهدین خلق) م توڕه كرد.
زۆر شتی دی كه هه‌ر زۆر زۆر خۆش بوو. ئێستا چیتر سه‌رم ژان ناكات.

خه‌وێكی زۆر سه یرم دیت. له خه‌ونمدا ڕۆژی قیامه‌ت بوو. هیچ به‌و شێوه نه‌بوو كه له كتێبه ئاینیه‌كاندا باسی ده‌كه‌ن. هه موو شتێك وه كو خۆی وابوو. نه سوری ئیسرافیل و نه لول بوونی ئه‌رز و ئاسمان و نه گه رده‌لولی به سام... هیچ ... هیچ. له‌وانه ناخۆشتر بوو. هه‌موو خه‌ڵكی له شوێنی خۆیان وه‌ستابوون. مه‌ودای من و ئه‌وان زۆر كه م بوو ... له وانه‌یه ته‌نیا سێ هه‌نگاو بوو بێت، كه‌چی كه‌س نه‌یده‌توانی ده‌ستی بگات به‌ده‌ست ئه‌وی دی. هه‌رچه‌ند هه‌وڵم ده‌دا باوه‌ش به دایكمدا بكه‌م نه‌مده‌توانی... له شوێنی خۆم چه‌‌‌قی بووم. هه‌ر ته‌نها من نه‌بووم هه‌موو خه‌ڵكی پێیان وه‌كو ڕه‌گو ڕیشه‌ی په‌یدا كردبێت و به ناخی زه ویدا ڕۆچوو بێت وا بوون. خۆمان بۆ قورتار نه‌ده‌كرا، ئازاد نه‌بووین و نه‌ ده نگمان، نه ده‌ستمان به یه‌ك نه‌ده‌گه‌یشت... وه‌كو قه وزه‌ی ده‌ریا هه‌ر په‌ڵمان ده‌هاویشت و هیچ...

كه‌ركوك و خانه‌قین ئه‌‌مجاره‌ش ئازاد كران. ئاخ كه ڕقم له توركیایه!

The Me Bird

I am the Pablo Bird,
bird of a single feather,
a flier in the clear shadow
and obscure clarity,
my wings are unseen,
my ears resound
when I walk among the trees
or beneath the tombstones
like an unlucky umbrella
or a naked sword,
stretched like a bow
or round like a grape,
I fly on and on not knowing,
wounded in the dark night,
who is waiting for me,
who does not want my song,
who desires my death,
who will not know I'm arriving
and will not come to subdue me,
to bleed me, to twist me,
or to kiss my clothes,
torn by the shrieking wind.

That's why I come and go,
fly and don't fly but sing:
I am the furious bird
of the calm storm.

Pablo Neruda

جاران كه عاره‌ب هاتن و ووڵاته‌كه‌میان داگیر كرد عاباكانیان به ده‌وری خۆیاندا هه‌ڵده‌سوڕاند و ده‌یانگووت : احنا العرب اهل الغیره... نطرد اكراد من هل الدیره. ( ئێمه عاره‌بی به‌‌غیره‌تین، كوردان له وڵاته‌كه‌مان وه‌ده‌رده‌نێین)!. ئه‌وه‌ی به سه‌رماندا هات پێویست به باس كردن ناكات.
جاران له كوه‌یت گۆڤارێك بڵاو‌ده‌بووه‌وه به ناوی ( النهظه). ناوه‌ڕۆكی ئه‌م گۆڤاره بریتی بوو له وێنه‌ی ڕه‌نگاو‌ڕه‌نگ و جۆراوجۆری سه‌ددام حوسه‌ین. سه‌ددام پاسه‌وانی ده‌روازه‌ی ڕۆژهه‌ڵاتی نیشتمانی عه‌ره‌ب بوو، ده‌بووا وێنه‌ی له هه‌موو گۆڤار و ڕۆژنامه‌یه‌كی عاره‌بیدا بڵاوبكرێته‌وه. عاره‌ب خاوه‌نی په‌یامێكی نه‌مر بوو سه‌ددامیش به‌دیهێنه‌ری ئه‌و په‌یامه و عاره‌بی غیر‌‌ه‌تداریش پارێزگاری بوون. عاره‌ب و نیشتمانی عار‌ه‌به به‌غیره‌ته‌كان هه‌ر له مۆراكۆوه ده‌‌ستی پێده‌كرد تا ئێراق. ئه‌مانه هه‌موو به‌ ناو یه‌ك‌ نه‌ته‌وه ‌و یه‌ك زمان بوون. به‌ڵام ئێستا بۆمان ده‌رده‌كه‌وێت یه‌كێتی عاره‌ب و نه‌ته‌وه‌ی ئه‌وان له ئه فسانه‌یه‌ك پتر هیچی تر نییه و نه‌بووه.
هه‌ی‌عه‌ره‌ب غیره‌تتان سه‌گ بیخوات. باس باسی گرتنی به‌غایه... سوپای ئه‌مریكی و بریتانی له ده‌روازه‌كانی ئه‌و شاره نزیك ده‌بنه‌وه. شاری ئاشتی، و مایه‌ی شانازی عه‌ره‌ب... شاری خه‌لیفه مه‌نسور و خه‌لیفه سه‌ددام. شاری ‌شاران و مه‌ڵبه‌ندی خوێنده‌واری جیهانی عاره‌ب و ئیسلام... ئێستا بیر له‌و عاره‌بانه ده‌كه‌مه‌وه، ده‌بێت كه عاباكانیان به ده‌وری خۆیاندا هه‌ڵده‌سوڕێنن و سه‌ما ده‌كه‌ن چی ده‌ڵێن و كێ له خاكی خۆی وه‌ده‌رده‌نێن؟ ده‌بێت په‌یامی نه‌مری نوێی عاره‌ب چی بێت؟ ئه‌گه‌ر سه‌ددام نه‌مێنێت، ئه‌مجاره‌یان ئه‌میری مومنین ( بۆش) كام خه‌لیفه ده‌كاته حاكمی به‌غدا؟ له زه‌مانی ئه‌م خه‌لیفه‌شدا زمانی مه‌نسوری هه‌لاج به بڕین ده‌چێت؟.

به‌فر كلو كلو ده‌بارێت. دنیا كش و مات و سپی و سارد. ئاخر مانگی نیسان و به‌فریان نه‌گوتووه؟
ساردییه‌كی بێتام، ئاسمانێكی بۆر و هه‌ورێكی چڵکن... په‌رده‌كان داده‌ده‌مه‌وه. نامه‌وێ ده‌رێ ببینم. ماندووم له سه‌رما و به‌سته‌ڵه‌ک. گوێ له ڕادیۆ ده‌گرم باسی گرفتی ته‌نیایی ده‌كات. ته ماشای ته‌له‌ڤزیۆن ده‌كه‌م یان باسی چێشت لێنانه یان show ێكی ناخۆشی ئه‌مریكاییه. ته ماشایه‌كی ڕۆژنامه‌كان ده‌كه‌م كه‌مێك باسی شه‌ڕ و كه مێك باسی ڤایرۆسی ئاسیایه. واز له‌وانیش دێنم... سه‌رگه‌ردان به ناوماڵدا دێم و ده‌چم... نازانم چی بكه‌‌م... د‌‌ه‌چمه گیان خاوێن كردنه‌وه‌ی چێشتخا‌نه‌كه. له جیاتی خاوێن كردنه‌وه‌ی، دوو سێ قاپی تر چه‌ور ده‌كه‌م.
***
دوێنێ چوومه ناو شار به Drotninggatan دا تێپه‌ڕیم. هێنده سارد بوو تاقه‌تی ئه‌وه‌م نه‌بوو سه‌ر به هیچ دوكانێكدا بكه‌م، به‌ڵام جل و به‌رگی دوكانێك سه‌ر‌نجی ڕاكێشام. كۆمه‌ڵێ بوكه شوشه هه‌موو جلی هاوینه‌و به‌هاریان له‌به‌ر كرابوو و یه‌كی چه‌پكێك گوڵی نێرگزیان به ده‌سته‌وه بوو... بیرم كرده‌وه ئه‌م مۆدێلانه‌و سوێد؟!! . ده‌ی خۆ منیش هه‌فته‌ی پێشوو ویستم جله زستانییه‌كان هه‌ڵگرم. به‌ڵام ئێستا وه‌كو ده‌فته‌ری سه‌د لاپه‌ڕه‌م لیهاتووه، هێنده ‌شتم له‌به‌ر‌ كردووه. هه‌ر له‌سه‌ر ئه‌و جاده كوڕێكم دی زۆر له براكه‌م ده‌چوو. بیریم كرد... له كاتی هاتنه‌وه‌مدا ژنێكم دیت پاش من خۆش و تۆ خۆش. گووتی ماوم، ده‌ژیم... دڵم ته نگ بوو. نازانم بۆ هه‌میشه به دیتنی ئه‌و ژنه غه‌م دامده‌گرێت...
***
له زه‌نگی ده‌رگاكه‌م دا‌، كلیلم له بیر كردبوو وه‌كو هه‌میشه، زه‌رده‌خه‌نه‌یه‌کی شیرین و ئامێزێكی پڕ له سۆز هات به پیرمه‌وه كه سه‌رما و دڵته‌نگی له بیر‌بردمه‌وه.