????ی??

kurdi

31.7.03

مۆسیقا ژ‌ه‌ندنێكی گه‌نجانه

له‌سه‌ر ڕێگا گه‌وره خۆڵاوییه‌كه دانیشتبووم، هیچم نه‌بووـ
گه‌نج و ته‌نیا و بێ ئامانج بووم، له دار سماق فلووتێكم دروست كردبوو،
دانیشتبووم و ده‌مژه‌نی، چه‌ند ئاوازێك، جریوه‌یه‌كی بچووك
چونكه خۆره‌تاو بوو و په‌ڵه هه‌وره‌كان سپی بوون و منیش گه‌نج.
فلووته‌كه تامی تاڵی جه‌وی توێكڵه‌داره‌كه‌ی ده‌دا ـ
ده‌بوو هه‌ندێ جار تف بكه‌م، تفه‌كه‌ش كه‌مێك سه‌وز بوو.

ئه‌وده‌م كچێكم بینی به‌ ڕێگاكه‌دا، به‌ره‌و ڕووم هات و پێكه‌نی
له‌به‌ر هه‌تاودا ده‌ڕویشت، به قژی زه‌ردی له‌به‌ر خۆردا، پێكه‌نی
له‌ولاوه دانیشتبووم و كه‌مێك فلووتم لێدا، چه‌ند ئاوازێكم بۆی ڕۆكرد
بۆ ئه‌وه‌ی پێیان پێدا بنێ.

به‌ڵام ئه‌و بۆ من پێنه‌ده‌كه‌نی، به‌ره‌و ڕووی من نه‌ده‌هات
به‌لاما تێپه‌ڕی، بۆ كه‌سێكی تر چووه ژووانێ.
ده‌ستیان له كه‌مه‌ری یه‌كتری ئاڵاند و به‌ڕێگاكه‌دا ڕۆیشتن ـ
ڕێگا گه‌وره خۆڵاوییه‌كه.

فلووته‌كه تامێكی یه‌كجار تفت و تاڵی ده‌دا ـ من تفم ڕۆكرد
تفه‌كه‌ش كه‌مێك سه‌وز بوو.

ئارتور لوندكڤیست
وه‌رگێڕانی: ڕزگار عه‌بدوڵا

24.7.03

ڤ ڤ ڤ ڤ ڤ ڤ ڤ ڤ ڤ ڤ
و و و و و و و و و و و و و و و و
ئه‌و دوو پیته دوو ده‌نگی جیاوازیان هه‌یه.
ڤ= "v"
و= "w"
ئیتر نازانم بۆ" ڤۆڵڤۆ" بووه به " وڵۆ" یان" ڤێلا" بووه به" وێلا" و "ڤیڤا" بووه به " ویوا" و" گۆڤار" بووه به " گۆوار"  و" ئه‌لته‌رناتیڤ" بووه به‌ "ئه‌لته‌رناتیو"؟
ئایا كه‌س هه‌یه به" گڤه‌ گڤی" با بڵێ یان بنووسێ "گوه‌گوی با" یان به "بڤه" بڵی" بوه"!
یارمه‌تیم بده‌ن كوردییه‌كه‌م دووكه‌ڵ ده‌كات!

23.7.03

من پێمخۆشه له كاتی خه‌م
وه‌ك ده‌روێشان سه‌ما بكه‌م
من پێمخۆشه وه‌كوو كۆتر
بال بگرم،
ته‌قله لێبده‌م،
له‌ سه‌ربانی خۆشه‌ویستی له‌نگه‌ر بگرم.

من پێمخۆشه وه‌ك منداڵێك
به شڵپه‌شڵپ، له ناو ئاودا مله بكه‌م،
له ژێر خۆرا خۆ هه‌ڵبخه‌م
به‌ ده‌م شنه‌ی به‌یانه‌وه
وه‌ك گوڵه یۆنجه
كروێشكه بكه‌م.

من پێمخۆشه كه ناو هه‌وران
هێلانه‌م بێت
له گه‌ڵیان به‌ره‌و شاری نادیار
سه‌فه‌ر بكه‌م.

من پێمخۆشه خۆشه‌ویستی
له‌ ناو لێفه‌ی درۆدا نه‌شارمه‌وه
ڕووت ڕووت وه‌ك ساوایه‌ك
خۆشه‌ویستیم نیشان بده‌م.

من پێمخۆشه
بۆ لای تۆ كه باڵ دههگرم
هه‌ر وه‌ك خۆم بێم
له دووره‌وه بمناسیه‌وه
ئینجا له ئامێزم بگریه‌وه.

شــــــــــــــــــــــــه‌هـــلا

عوده‌ی و قوسه‌ی كوژران. به‌ڵام پێمخۆشه سه‌ددام به یه‌خسیری ببینم.
***
ئارام و سارا ده‌ستیان گرتبووم و ئاسۆش له پێشمه‌وه ده‌ڕۆیشت. مناڵه‌كانی تریش به‌ دووامانه‌وه ده‌هاتن تا گه‌یشتینه سه‌ره‌و لێژاییه‌كه‌ی كۆڵانه‌كه. ئاسۆ گووتی:" داده، لێره بوو یاریمان كرد.ها ئه‌و ئه‌و چاڵه ده‌بینی مینه‌كه له‌وێدا بوو. رێبوار پێش من پێی له‌سه‌ر دانا... من نازانم چی ڕوویدا هه‌ر هێنده كه‌ پێش چاوم ڕه‌ش بوونه‌وه." ته‌ماشای ده‌موچاوی ئاسۆ ده‌كه‌م برین جێ په‌نجه‌ی له‌سه‌ر ده‌موچاوه مناڵانه‌كه‌ی داناوه. هێمنیش په‌نجه خرپنه‌كه‌ی بۆ ئه‌و لا ڕاده‌كێشێت و ده‌ڵێ: " په‌نجه‌ی ڕێبواریان له‌وێ دۆزییه‌وه."
****
هه‌موو سالێك هه‌موو قوتابیه‌كان وێنه‌یه‌كمان پێكه‌وه ده‌گرت. هیچ كات سه‌روین ئاماده نه‌ده‌بوو. سه‌روین یه‌ك لای ده‌موو چاوی به‌ر پارچه بۆمب كه‌وتبوو.
****
جارێكیان دیمه‌نێكی زۆر جوانم دیت. كانیاوێك كه ڕژێمی به‌عس به‌ تاشه به‌ردی گه‌وره گه‌وره ویستبووی كوێری كاته‌وه، دووباره له ژێر ئه‌و تاوێره به‌رده زلانه‌وه ژیا بوبووه‌وه. ‌ئاو له‌‌م‌ لاو ئه‌و لای به‌رده‌كانه‌وه فواره‌ی ده‌كرد.
****
خه‌وتن له شوێنێكی پر مار و مێر و ناخۆشه. له‌وه‌ش قیز شێوێن تر خواردنه‌وه‌ی ئاوێكه كه بزانی له سه‌دا سه‌د مشكیش لێی خواردبێته‌وه. چونكه به‌یانی كه هه‌ستای له‌خه‌‌و و ته‌نه‌كه ئاوه‌كه‌ت بینی، ده‌بینی 2- 3 مشك له‌ناویدا عه‌مری خوایان كردووه.
****
تۆ بڵێی سه‌ددام ڕێبوار بناسێت؟ ئه‌ی هه‌رگیز چاوی به‌ ده‌موچاوه برینداره‌كه‌ی ئاسۆ و سه‌روین كه‌وتووه؟ ئه‌ی تۆ بلێی تامی مشكاوی كردبێت؟!!!

22.7.03

كابرایه‌كی خوا هه‌ڵناگرێت به شان و باهۆیه. مێژووی خه‌بات و تێكۆشانی هه‌تا ده‌ڕوا دوور و درێژه. زۆر جار ڕانه‌ك و چۆخه له‌به‌ر ده‌كات و جامانه‌یه‌كی قیتیش له‌سه‌ر ده‌نێت. كه ده‌چێته كۆڕ و كۆمه‌ڵی ( چه‌قۆ و چه‌نگاڵ) ئه‌و ده‌م كۆستیمێكی ئارمانی سایزی XXXXL له‌به‌رده‌كات و ده‌ستده‌كات به گفتوگۆ كردن و باسی قورسی سیاسی.
ئه‌م هه‌ڤاڵه تێكۆشه‌ره جه‌زره‌به‌ی زۆری دیووه. ئه‌مبه‌ر و ئه‌وبه‌ری گه‌لێك كردووه. هه‌موو شاره‌زوور و ده‌شتی هه‌ولێر و بناری سه‌فینی به پێ بڕیووه. چی بكات، بۆ كورده ئیدی!
كه ئه‌م له شاخ بوو، ده‌وڵه‌ت ژن و مناڵیان له گرتووخانه ئاخنی. ئه‌میش له به‌ر خه‌مو خه‌فه‌ت خۆراك و خه‌وی نه‌ما... ده‌ی چۆنی بكات چاره ؟ چوو كچۆڵه‌یه‌كی لاوی گۆشكراوی چیای هێنا. ساڵ هات و چوو... پێشمه‌رگه هه‌ر به شاخه‌وه بوون و ژنی یه‌كه‌م له زیندان ئازاد كراو بۆ ئه‌وه‌ی دووباره نه‌كه‌وێته‌وه به‌رده‌ست دوژمن، ئه‌ویش ڕێی چیای گرته‌به‌ر. به‌مجۆره هه‌ڤاڵی هیژاو تازه بووك وكۆنه بووك پێكه‌وه شاد وشوكور بوونه‌وه. ژنی كۆن بوو به خانمی گه‌وره‌ی ماڵ و میوانی به‌ڕێده‌كرد و ژنی چكۆله‌ش له سه‌رجه‌می جه‌وله‌كانی هه‌ڤاڵی تێكۆشه‌ردا هاوڕێی بوو. ئه‌ی چۆن، خه‌بات بۆ كوردستان و ئازادی ئه‌م میلله‌ته به‌شخوراوه هه‌رگیزاو هه‌رگیز بێ ژن ناكرێت!
ڕاپه‌ڕین كرا وكوردستان ( به‌شێكی) ئازاد بوو، پێشمه‌رگه گه‌ڕانه‌وه‌و گه‌ل به‌پیریانه‌وه چوون و سترانیان گووت ( بـــــــــــــــــــــــــــژی پێشمــــــــــــــــــــه‌رگه)!
هه‌ڤاڵی تێكۆشه‌ر به خۆی و پێشمه‌رگه‌كانی و هه‌ردوو ژن و كۆشێك مناڵه‌‌وه گه‌ڕانه‌وه ئامێزی نیشتمانی دایك. ده‌ی بوو به داوه‌ت و داوه‌تكاری و هه‌ر كه‌سه‌و هه‌وڵی ده‌دا بۆ ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی كوردستان باشترین خانووبه‌ره داگیر كات و پێشمه‌رگه و ماڵ ومناڵ سه‌قامگیر كه‌ن. هه‌ر كه‌س له هه‌وڵی ئه‌وه‌دا بوو تا زووتر كوردستانی نازدارمان له كووته ئاسنی بێكه‌ڵك و ئۆتۆمبیلی جۆراوجۆر و شۆڤڵی ژینگه پیسكه‌ر، ڕزگار بكات. هه‌ڤاڵیش له‌م كاره‌دا پێشڕه‌و بوو.
هه‌ڵبژاردنیش كرا، په‌رله‌مان دامه‌زرا و فیفتی فیفتی و شه‌ڕی خۆكوژی و ئه‌و هه‌موو شتانه ڕوویدا. گله‌یی مه‌كه‌ن وپشوو درێژ بن! كه‌س نه‌ڵێت له‌ل و ڕه‌خنه‌ش مه‌گرن ( ئه‌وه نییه له لیتوانیا وه‌زعیان له ئێمه خراپتره). بۆ گه‌یشتن به ئازادی و دیموكراسی و ڕادیكاڵی و لیبراڵی و چی و چی تر كه ماناكانیان نازانم پێویسته گه‌ل و وڵات به‌م پرۆسانه‌دا تێپه‌ڕن.( مه‌به‌ستم پرۆسه‌ی شه‌ڕی براكوژی و ئه‌و شتانه بوو). هه‌ڤاڵی تێكۆشه‌ر و قاڵبووی خه‌باتیش هیچ له‌م بوارانه‌دا كورتی نه‌هێنا. هه‌تا توانی بوو به كووڵه فیتنه‌‌ی وڵات‌ و هه‌ر جاره‌ی به پێی به‌رژه‌وه‌ندی گه‌ل و وڵات و بۆ ئه‌وه‌ی زوو به‌و پرۆسانه‌ی سه‌ره‌وه‌دا تێپه‌ڕن و ئێمه‌ش ناومان له ناواندا ده‌ركه‌وێت، زوو زوو ئه‌مسه‌ر و ئه‌وسه‌ری ده‌كرد و سه‌نگه‌ری خه‌باتی ده‌گواسته‌وه و پرۆسه هه‌ر درێژ ده‌بوه‌وه. له‌م نێوانه‌دا و له پشتی په‌رده‌وه هه‌ڤاڵی هێژاو خه‌باتگێڕ هه‌روه‌كو هاوڕێ تێكۆشه‌ره‌كانی دی بیریان له‌لای جوانسازی و شیكتر پیشاندانی وڵات بوون. ئێستا كه ئۆتۆمبیلی ژینگه پیسكه‌ر نه‌ماوون وا باشه تڕۆمبیلی نوێ بێنینه وڵاته‌وه خۆ پاره‌كه‌مان هه‌یه. ئه‌و ‌وڵاته بێئه‌قڵانه‌ی دراوسێ بۆ پێشبردنی پرۆسه‌كانی ئێمه ئه‌و هه‌موو پاره‌یان له گیرفانمان ئاخنیوه. ده‌ی یا عه‌لی!. خانوو و كۆشك و باڵه‌خانه‌ی جوان و ڕیزه ئۆتۆمبیلی له‌یلا عه‌له‌وی و فروهه‌ر و سبیل جان ( ناوی گۆرانی بیژو ئارتیستی عاره‌ب و فارس وتوركن) له پێش ماڵه‌كانیان ڕیز كران. بۆ ئه‌م باڵه‌خانه جوانانه و تڕۆمبیله خێرایانه، ژنی ناسك و نازداری قابیله. نه‌ك ئه‌وژنانه‌ی كه له‌به‌ر شاخ و داخ بڕین و زیندان و شه‌وانی نێو ئه‌شكه‌و‌ت و ڕۆژانی پڕ ترسو له‌رزی كونه ته‌یاره. ئه‌وان ده‌ست و پێیان زبر‌ه و ژێر چاویان پڕ لۆچ و پۆچ... ژنی ته‌ڕچكم ده‌وێ.
هه‌ڤاڵی تێكۆشه‌ر سێیه‌م بووكی هێنا. كچی شه‌هیده. بۆ رێز لێنان له باوكی كه هاوڕێی بوو ئه‌وه‌ی كرد. باشه. بۆ ده‌مكووت كردنی ژنی ژماره دوو پاسپۆرتی بۆ دروستكرد و ئاڵمان خۆتبگره ناردم!. ژنی ژماره یه‌ك به‌م به‌زمه فێر بوو وه‌كو مریشك به‌سه‌ر مناڵه‌كانیدا نیشته‌وه‌ و مته‌قی نه‌كرد. ژنی ژماره سێ ماوه‌یه‌ك خۆی بادا و له كۆشكه‌كانی جه‌نابی سكرتێری گشتیدا وه‌كو تاوس خۆی ده‌نواند. سكرتێر دیتی ئه‌میش كچه شه‌هیده‌و وا خه‌ریكه زگی به‌رز ده‌بێته‌وه‌ و جوانی و ناسكییه‌كه‌ی نامێنێت، به‌ دوای چاره‌یه‌كی تردا گه‌ڕا. خۆ من هه‌ندێك جار سه‌فه‌ری USA ده‌كه‌م. وا باشه ئێستا كه خانمێكم له ئاڵمان هه‌یه دانه‌یه‌كیشم له ئه‌مریكا هه‌بێت. دنیاتان چۆن دیوه، كێ نه‌ڵێ من نابمه باڵوێزی كوردستان له‌وێنده‌ر؟!!!. به‌ڵێ ژماره سێیش فڕی بۆ وڵاتی مامه سام. هه‌ڤاڵی جامانه قیت ئه‌مجاره‌یان ملێكی بادا و یه‌كێكی هه‌م ناسك و هه‌م مناڵكار و هه‌م خوێندكاری زانكۆی ده‌ویست. خۆشه، میوانی جۆرا و جۆری بۆ دێت با فشه‌ی پێوه بكات. ئێستا خاوه‌نی 4 ژنه. ئه‌م ژنه خوێنه‌واره، چوو به چه‌قی له‌عنه‌تا و گووتی یا ئه‌مریكا یان لێره دانانیشم. هه‌ڤاڵی هیژا بیری كرده‌وه‌ و له دڵی خۆیدا گووتی وا باشه ئه‌ویش ڕه‌وانه‌ی ئه‌مریكا بكه‌م. یه‌كیان ده‌نگ بده‌ن به دیموكراته‌كان و ئه‌وی دی به كۆماریخوازه‌كان. به‌و شێوه من هه‌میشه براوه‌م. خانمی خوێنه‌واری به‌ناز په‌روه‌رده‌ش بوو به ئه‌مریكا نشین.
له‌م كه‌ین و به‌ینه‌دا مایه‌وه ژنی ژماره یه‌ك. ده‌یدیت هه‌روا به به‌رچاویه‌وه كچۆڵه‌ی ناسك و نازدار دێن و له پڕ نامێنن. ئه‌دی ئه‌م چی؟ به ترس‌ و له‌رزه‌وه چووه حزووری خاوه‌ن شكۆ هه‌ڤاڵی به‌ڕێز و داواكاری خۆی پێشكه‌شكرد و گووتی تۆ باوكی مناڵمی وئامۆزای خۆمی و له پێناوی تۆدا كه‌وتمه به‌ندیخانه و ده‌ربه‌ده‌ری زۆرم دیتوه. منیش بنێره وڵاتێك هه‌م من له‌م شه‌ڕه سه‌گه ‌ڕزگارم ده‌بێت و هه‌م تۆش به كه‌یفی خۆت به‌رخۆله‌كانت بێنه ناو ئه‌م كۆشك و ته‌لاره‌ت. تێكۆشه‌ر گووتی: زۆر چاكه، ده‌تنێرمه سوێد. تۆ ئامۆزای خۆمی و گۆشتیشم بخۆی ئێسقانم ناشكێنی. جگه له‌وه‌ش تۆ چاك ده‌زانی میوانم بۆ به‌ڕێخه‌یت. منیش زوو زوو داوه‌تی كۆڕ و كۆمه‌ڵه‌كانی سوێد ده‌كرێم. تۆ له‌وێ بیت هه‌م خۆم و هه‌م میوانه‌كانم ده‌حه‌وێنه‌وه. ژنی ژماره یه‌كیش بۆ سوێد باڵی گرته‌وه.
كاتێك ده‌وری له ژنی ڕه‌سمی چۆڵ بوو... ساتێك بیری كرده‌وه و بڕیاری دا چیدی ژنی ڕه‌سمی نه‌هێنێت. به‌كه‌ڵك نایه‌ت. یه‌ك؛ خه‌رجی خۆی، دوو؛ خزمی نوێی زۆر و بۆر، سێ؛ دوواتر ناردنی بۆ خاریج، چوار؛ مناڵ بوون ... 1001 كێشه‌ی تر. وا باشتره به عه‌شیقه‌و مه‌عشوقه‌كانی خۆم ڕازی بم. تا با له‌م كونه‌وه بێت و من پاره‌ و پوڵ و ده‌سه‌ڵاتم هه‌بێت... كه‌سو كاری ئه‌و ژنانه هیچ ناڵێن و هیج مه‌ترسییه‌كی بۆ من نییه. به‌ڵام هه‌ر بۆ بانه‌ڕۆژ باشتره چه‌ندژنێكی ڕه‌سمیش له وڵاتانی دراوسێش بێنم. 
دوایین ژنی هه‌ڤاڵی تێكۆشه‌ر و كازانۆڤای هاوچه‌رخمان كچه پاسدارێكی ته‌مه‌ن 24، 25 ساڵه. نازانم كه‌ی ژنه تورك و سوریاییه‌كه‌یشی كه‌شف ده‌كرێت؟!
تێبینی: ئه‌م هه‌ڤاڵه تێكۆشه‌ره سكرتێری حیزبێكی كوردستانییه كه بانگه‌شه بۆ سۆسیالیزم ده‌كات.

19.7.03

بڕیارم دا هه‌موو ساڵێك 19 ی July بكه‌مه پشووی ڕه‌سمی. هیچ كاریشی به باسی سیاسه‌ت و موجلیسی ئێراق و مێراقه‌وه نییه.
ئه‌مڕۆ بۆ من ڕۆژێكی مێژوویی بوو...
******
حه‌ز ده‌كه‌م "پفیلكێك و شیشردانێك و ده‌بده‌به‌یه‌ك و پزدانێك"م هه‌بێت. هه‌ر یه‌كه‌و له ڕه‌نگێك؛ سور، نارنجی، زه‌رد، شین... 
******
ساوه‌ڵا خۆشم ده‌وێی، جا ئیتر كه‌یفی خۆته!


مامۆستا ئه‌حمه‌د چاوی زاق بوو. من لێی ده‌ترسام. هه‌ر ئه‌و چاوه‌ زاقانه‌ و ده‌نگه گڕه‌كه‌ی بوو كه بووه هۆی ئه‌وه‌ی یه‌كه‌م ( سفر) ی ژیانم وه‌رگرم.
پۆلی یه‌كی سه‌ره‌تایی بووم. ئه‌و ده‌م ماڵمان له دێ بوو. تاقیكردنه‌وه‌ی نیوه‌ی ساڵمان بوو. مامۆستا هه‌موومانی ڕیز كرد و دانه دانه بانگی ده‌كردین بۆ ئه‌وه‌ی پیتێك یان دوو پیت، له‌ سه‌ر ته‌خته‌ڕه‌شه‌كه بنووسین. هه‌ر زوو نۆره گه‌یشته من. ووتی ئاده‌ی بنوسه (دارا). منیش هه‌ر له دووره‌وه كه چاوم به چاوه زاقه ده‌رپۆقیوه، بۆق ڕه‌نگه‌كه‌ی كه‌وت، دوو پێم هه‌بوو، 10 ی ترم بۆی قه‌رز كرد و هه‌تا توانیم ڕامكرد و تا نه‌گه‌یشتمه باوه‌شی دایكم نه‌وه‌ستام. سه‌رئه‌نجامه‌كه‌ی وه‌رگرتنی یه‌كه‌م سفری ژیانم بوو.

18.7.03

بچۆ ناو  دوكانێك و له به‌رامبه‌ر شوێنی گۆڤار و ڕۆژنامه‌كاندا وێستێك بكه!بیهێنه پێش چاوت كه له جیاتی  وێنه‌ی ئه‌و هه‌موو ژنه نیوه‌ ‌ڕووت و ده‌م به پێكه‌نینانه، وێنه‌كان پیاو بن. ئه‌وكات به‌رگی ئه‌وڕۆژنامه و گۆڤارانه چۆن دێنه به‌ر‌چاو؟
ئه‌و‌ گۆڕانكارییه هیچ له حاڵ و مه‌سه‌له‌كه ناگۆڕێت. به‌ڵام وامان لێده‌كات بیر كه‌ینه‌وه كه؛ پیشاندانی ژن به‌و شێوه‌یه چه‌ند گه‌وجانه‌یه...
له ئامارێكی مانگی فێبروه‌ری ساڵی 1998 ئه‌وه پیشان دراوه كه له دووكانێكی ڕۆژنامه‌فرۆشیدا و له سه‌ربه‌رگی 146 هه‌فته‌نامه ومانگنامه دا ئه‌م وێنانه بینراوون:
65 ژنی لێو به خه‌نده، 29 ژن كه شێوه‌یه‌كی سێكسیان هه‌بووه، 22 ژن كه مه‌مكیان پیشان داوه و 5 ژنیش كه ده‌موچاوێكی ترساو یان هه‌ڕه‌شه لێكراویان پیشان داوه. ئه‌و دوای گۆڤاره‌كان وێنه‌ی ئۆتۆمبیل، مۆبل، شیرینی دروستكردن یاخود كه‌مپیوته‌ر یان پیشان داوه.

سه‌رچاوه:
‌Allt ar mojligt
En handbok i Mediekritik

16.7.03

هه‌وا زۆر خۆشه، له چاوی پیس به دوور بێت. منیش هه‌ڵوژه‌یه‌كی زۆرم دزی و به‌بێ زیان گه‌یشتمه‌وه ناو سه‌نگه‌ره‌كه‌ی خۆم. باسی دزینی هه‌ڵوژه‌م بۆ دوو خۆشه‌ویست كرد و گووتیان خواردنی به‌له‌زه‌تی لێدروست ده‌كرێت. منیش نه‌مكرده ناژنی خواردنێكی به‌تامی مزرم لێدروست كرد. به‌ڵام به ووردی باسی ناكه‌م چونكه له‌لایه‌ن خاوه‌ن ژووری نیگاركێشه‌وه هه‌ڕه‌شه‌م لێكراوه كه كه‌م باسی خواردن بكه‌م.
****
كێ به‌ ته‌مایه سه‌فه‌ری شاری كه‌لار بكات؟
شاری كه‌لار له" باشوری" باشوری كوردستانه. خه‌ڵكی شاره حه‌یاته‌كه ناویان ناوه " ده‌روازه‌ی جه‌هه‌نم" . ئه‌م شاره خنجیلانه له مانگی حه‌وتدا هه‌ر زۆر گه‌رمه و ئه‌و ناوه‌ی سه‌ره‌وه‌ی پڕ به پێستێتی. بۆ ئه‌وانه‌ی كه ناسك و نازدارن و سپیكه‌له‌ن شوێنێكی زۆر شیاوه بۆ خۆ برژاندن. به تایبه‌ت كه ئه‌گه‌ر له قه‌راغ ئاوی سیروان خۆتی لێبده‌یته عه‌رزا.
شاری كه‌لار به كۆمه‌ڵێك شت به‌ناوبانگه. گرنگترینیان " جێبه ڕوبعه‌یه".
جێبه ڕوبعه ده‌بێت چی بێت؟ جێب ئۆتۆمبیلی جۆری Jeepه به‌ڵام جۆری شابازی كۆن. كاتی خۆی به ڕوبعێك سه‌فه‌ری ئه‌مسه‌رو ئه‌وسه‌ری ئه‌م شاره و دێكانی ده‌وروبه‌ریشی پێده‌كرا. ئه‌م جۆره جێبانه له هیچ كوێی دنیادا نین، و كه‌لار تاقانه‌یه له‌م بواره‌دا. جا ئه‌گه‌ر ڕێت كه‌وته وێنده‌ر وێنه‌یه‌‌كی لێبگره. دوور نییه لێره پێی ده‌وڵه‌مه‌ند نه‌بیت.
شتێكی گرنگی دی" قه‌ڵای شیروانه" یه. ئه‌مه شوێنه‌وارێكی میژوییه. به‌ڵام بۆ ئه‌وه‌ی له هونه‌ری جنێو‌فرۆشیدا شاره‌زا و كارامه بیت. بڕۆ نوسراوه‌ی مێژوویی سه‌ر دیواره‌كانی بخوێنه‌ره‌وه.
له كاتی زه‌ماوه‌ند و شاییدا به‌م قه‌ڵادا ئاوها هه‌ڵده‌ڵێن:
قه‌ڵاكه‌ی كه‌ریم به‌و
ونجڕ و نجڕه
له‌ سه‌ر حه‌به خان
شه‌ڕه خه‌نجه‌ره!
شاری كه‌لار میتروپۆلێكه بۆخۆی هه‌ر له‌ئه‌وبه‌ری و ئه‌یبه‌ری و قزڕه‌باتی و شێخزاده و به‌گزاده‌ و گاور و موسڵمان و عاره‌ب و فه‌ریكه توركمان و ... هه‌رچی خه‌ڵكی دیهاته ئه‌نفالكراوه‌كانه، له‌وێ كۆبوونه‌ته‌وه.
شتێكی دی كه ده‌بێت زۆر ئاگاداری بن هونه‌ری ناوو ناتۆره دانانی ئه‌و خه‌ڵكه شۆخ و قۆشمانه‌ی كه‌لاره. ئه‌گه‌ر لاوازی پێت ده‌ڵێن فڵانه‌كه‌سه له‌ڕ، ئه‌گه‌ر درێژی پێت ده‌ڵێن: فڵانكه‌س دووقات. جاشێكی لێبوو ناویان نابوو ( حه‌مید دیسكۆ)،  نازانم‌كێی باینجان لووت. ... گول،... زگه. 
له‌به‌ر میترۆپۆل بوونی ناوی باو و شێته به‌ناوبانگه‌كانیم لا نییه. ئه‌گه‌ر ئێوه ده‌یزانن ئه‌وه بۆ ئێمه‌شی بێژن.
****
له كۆتاییدا هه‌ندێك شیعری فۆلكلۆریتان پێشكه‌ش ده‌كه‌م كه له‌م سه‌فه‌ره‌ی دواییدا به‌رده‌ستم كه‌وت. باسی شیعری فۆلكلۆریم كرد ده‌بێت بڵێم له‌گه‌ل ڕێزم بۆ مامۆستا حه‌مه‌ی كه‌له‌پور... شیعره‌كان هی ناوچه‌ی گه‌رمیانه، كه‌لار و ده‌ورووبه‌ری:
باری لۆری له دوایه
پڕی جه‌له خورمایه
من بۆیه خۆشم گه‌ره‌كه
پڕ ده‌می مه‌رحه‌بایه
****
كڵاشه‌كه‌م چه‌كه
كه‌وتۆته لای پێم
كوڕ باوه‌حیزه
نه‌وێسیا وه ڕێم
****
خه‌نجه‌ری ده‌وان
نه‌‌وڕێ حه‌یاتم
باوكی حه‌وت كوڕ وی
هه‌ر وه ته‌ماتم
****
خه‌نجه‌ری ده‌وان
لالا مو ئه‌كا
جه‌رگم له‌ت له‌ته
ئه‌و كچه شوو ئه‌كا!
****
خۆزگه‌م به كونه پێسه‌ی بزنه
ئه‌چێ بۆ كانی ڕه‌فیقی ژنه...
****
به‌سه هیلاك بووم، پاشماوه‌ی ئه‌م فۆلكلۆره بۆ جارێكی دی...
ته‌مه‌ن درێژ بن و دانیشن به خێر!

14.7.03

سبه‌ی ده‌چمه هه‌ڵوژه‌‌ ترشه دزین، كێ دێت؟!!!

11.7.03

FLOWERS

Some men never think of it.
You did. You`d come along
And say you´d nearly brought me flowers
But something had gone wrong.

The shop was closed.Or you had doubts
The sort that minds like ours
Dream up incessantly. You thought
I might not want your flowers.

It made me smile and hug you then.
Now I can only smile.
But, Look, the flowers you nearly brought
Have lasted all this while.

Wendy Cope

Every where I go
I take the weather with me!
بارانه لێره‌ش!
***
میوانم له شوێنێك. هه‌ر زۆر عاجباتییه. ژوورێكی گچكه. له سه‌ر ده‌رگاكه‌ی پۆسته‌رێكی زل هه‌ڵواسراوه. نازانم چییه. له سه‌ر ده‌سكی ده‌رگاكه‌ش گوڵێكی ووشكراوه‌ ده‌بینرێت. ژووره‌كه به ڕاڕه‌وێكی باریكی یه‌ك مه‌تری ده‌ستپێده‌كات كه له‌به‌ر پارچه كاغه‌ز و تاكه سه‌رپێی‌ی ئاگات له خۆ نه‌بێت به ده‌مما ده‌كه‌ویت. دووای ئه‌وه ژووره‌كه هیهۆۆۆۆ. ئه‌مبه‌رو ئه‌وبه‌ری ڕه‌فی درێژی پڕ له كتێب. كتێبی زل و ئه‌ستور هی كارل ماركس و ئیبونل حه‌نزه‌له‌و فه‌ریدون عه‌تاری نیشابووری و زادی سمیت و دیوانی حاجی برایمی شاتری... هتد. له ژێر ئه‌و ڕه‌فه‌دا ته‌ختی خه‌و‌كه‌یه. من پاشتر بۆم ده‌ركه‌وت كه ئه‌مه شوێنی خه‌وه... ئاخر به جانتاو جلوبه‌رگ و كتێبه شڕه داپۆشراوه. ته‌له‌ڤزیۆنه شكاوێك و ڤیدیۆیه‌ك كه به نه‌قیزه كار ده‌كات. ئه‌و دوو ده‌ستگایه هه‌رگیز كار ناكه‌ن. به‌ڵام 24 سه‌عاتی خوا ( نازانم بۆ وا ده‌گووترێت!) دنگه‌ی مۆسیقا دێت. هه‌ر له مۆسیقای هیندیه‌وه بگره هه‌تا ده‌گاته هیپهپۆپ و ڕاگه‌ی و عاره‌بی هه‌تا ده‌گاته سه‌ید محه‌مه‌دی سه‌فایی. هه‌ر كاتێك بۆ سه‌ردان بێیته ئه‌م ژووره بۆنی ڕه‌نگ دێت. ژووره‌كه ده‌ڵیێ په‌لكه زێڕینه‌یه. خاوه‌ن ماڵ ژووره‌كه‌ی به تابلۆكانی خۆی ڕازاندۆته‌وه. تابلۆكانی باسی چی ده‌كه‌ن ئه‌وه‌ش خۆی باسێكی دییه. ده‌ر و دیواری كردووه به شیعر. كه ده‌ڵێم ئه‌مه‌یان جوانه بۆم هه‌یه له بڵۆگی دانیم. چاوه گه‌وره‌كانیم لێداده‌گرێت و ده‌ڵێ نه‌خێر، ئه‌وه هی خۆمه!.
كۆمپیوته‌رێكی بچوكیشی هه‌یه. كه له‌به‌ر تابلۆو شوشه‌ی مه‌ی و كوته كاغه‌ز و ئه‌و شتانه، به ئاسانی نابینرێته‌وه. ده‌رگای ژووره‌كه‌ی هه‌میشه ئاوه‌ڵایه. زۆر جار هاوسێكانی سه‌ر به ژووردا ده‌كه‌ن و ملێك باده‌ده‌ن و شتێك ده‌به‌ن و پاشان ده‌ڕۆن. من پێموایه زۆربه‌یان یه‌ك دڵ نه سه‌د دڵ ئاشقین. منیش ئاشقیم ؛)!
ئه‌وه ئێستا خه‌ریكی تابلۆ كێشانه و زۆر به شانازیییه‌وه ده‌ڵێت " ئه‌مه‌یه ستیلی من!. من وه‌كو ڕێبوار سه‌عید نیم. حه‌زم له هێڵ نییه..." به‌ڵام به‌ینی خۆمان بێت تابلۆكه‌ی سه‌ره‌تایه‌كی جوانی هه‌یه.
له‌مانه گه‌ڕیم ئه‌م مرۆڤه هه‌میشه چالاكانه به شتێكه‌وه خه‌ریكه. ئه‌‌مڕۆ فڵانه ده‌رهێنه‌ر ده‌بینێت و سبه‌ی ده‌چێته خۆپیشاندان دژی ڕاسیسته‌كان و سێ سبه‌ی نامه‌یه‌كی دریژ ده‌نوسێت و دژی نازانم چی ناره‌زایه‌تی خۆی ده‌رده‌بڕێت. ماوه‌یه‌ك ئاوها خۆی و گروپێك به خۆیه‌وه مه‌شغوڵ ده‌كات... پاش ماوه‌یه‌ك كه ماندوو بوو له‌مه ئینجا به‌زمێكی دی ده‌ستپێده‌كات و گاڵته‌ی به‌و شتانه دێت كه پێشتر كردوونی. شانه‌كانی هه‌ڵده‌ته‌كێنێت و ده‌ڵێ" خۆش بوو... پێمخۆش بوو بیكه‌م و كردم... " دوای چاوه‌كانی بریسكه‌یه‌كی تایبه‌تی په‌یدا ده‌كات و ده‌ڵێ" به‌و شێوه‌یه‌ی خۆم بمه‌وێت ده‌ژیم. هه‌ڵبه‌ته بۆ ئه‌وه‌ی بتوانی به دڵی خۆت بژیت ده‌بێت نرخی خۆی بده‌یت..."

5.7.03

بینه‌رانی ئازیز فه‌رموو ئێوه‌و ده‌نگو باسه‌كانی كوردستان:

دوێنێ له ئاهه‌نگێكی قه‌شه‌نگه‌دا به‌ڕێز هین و هین به ئاماده‌بوونی به‌ڕێز بریمه‌ر به‌شدرایان كرد له یادی 4 ی جولای رۆژی سه‌ربه‌خۆیی وڵاته یه‌كگرتوه‌كانی ئه‌مریكا. ئه‌م ئاهه‌نگه به گۆرانی و هه‌ڵپه‌ڕكێ تا قرچه‌ی نیوه‌ڕۆ درێژه‌ی پێدرا. ئه‌وه‌ی شایانی باسه بۆ لابردنی بۆنه عاره‌قی بن هه‌نگڵ مه‌لاكانی حوكومه‌تی كوردستان ئه‌و عاله‌مه‌یان گوڵباران كرد.
****
ئارنۆلد شوازینیگر هاو بۆ عراق و له یه‌كێك له كۆشكه‌كانی سه‌ددامدا به‌شی نازانم سێیه‌م بوو یان چواره‌می فیلمه‌كه‌ی پیشانی سه‌ربازه‌كانی ئه‌مریكا دا و گۆتی: من فس فس پاڵه‌وانی فیلمه‌كه‌م‌، ه‌ڵام ئێوه پاڵه‌وان فس فسی ڕاستین.
****
جۆرج بۆش ئه‌مڕۆ دڵته‌نگ بوو، چونكه باری‌ وایت عه‌مری خوای كرد. به‌و هۆیه‌وه‌ ئێمه به‌ناوی كه‌ناڵه‌كانی كوردستانه‌وه‌و میلله‌تی كورده‌وه سه‌ره‌خۆشی له به‌ڕێز سه‌رۆك بووووش ده‌كه‌ین.
****
كۆمه‌ڵێ هه‌واڵی تر....
*****
ئاخرین ده‌نگوباس... ده‌ڵێن گوایه له كاتی ئه‌نفالی ناوچه‌ی گه‌رمیاندا. هه‌ندێك له كچانی نێوان 14 تا 29 ساڵیان وه‌كو به‌نده فرۆشتۆته كۆماری عه‌ره‌بی میسری.
****
بینه‌رانی خۆشه‌ویست‌ كاتێكی خۆشتان بۆ ده‌خوازین ... ئه‌ڵابولخه‌یر... ئه‌ند هاڤ ئه‌ نایس تایم... گویله گویله....

2.7.03

جانتا سووری پڕ كرد له شڕه‌ و شاتاڵ و دوای كه‌وت. ده‌ی له‌ سه‌ر خێر و سه‌لامه‌تی. هه‌ر گه‌یشتنه مه‌قسه‌د، چه‌پكێك گووڵ و پیتزای له‌به‌رده‌م دانرا. ئه‌میش به‌په‌له گووڵه‌ی له دۆلكه‌یه‌ك ئاو هاویشت و هه‌ڵیكووتایه‌ سه‌ر پیتزا. ئـــــــۆخه‌ی خۆ من تێرم خوارد. ئیتر چی ده‌بێت یان نه، قیروسیا!. ئاخر هه‌موو ڕێگاكه هه‌ر گریا بوو. چی بكات، ده‌بێت وا بێت. تا زۆرتر بگری قه‌در و ‌حورمه‌تی زێتر ده‌بێت. ئه‌میش به دریژایی سه‌فه‌ره‌كه‌یان وه‌كو داری قه‌زوانی لێهاتبوو. هه‌ر فرمێسكی ده‌هاته خوارێ. به‌ڵام تۆ بڵێی هۆی گریانی جێهێشتنی كه‌سوكار بێت یان ئه‌وه‌ی كه به‌درێژایی ڕێگه‌كه بیری له‌وه‌ كردبووه‌وه‌‌" وه‌ی له خۆم غه‌ریبێ..... بێ تالع و نه‌سیبێ. ئه‌مه چیم به خۆم كرد"... من نازانم، ئه‌وه‌یان بۆ خۆی و خوای خۆی. یان له‌وانه‌یه هۆكه‌ی ئه‌وكاسێته تایبه‌تیه بوو‌بێت كه برا زاوا به دیاری له ‌تڕۆمبیلی دانابوو. ئای ئای ئای له‌ به‌ر نازه‌وه ... تریفه‌ی وه‌ك مانگه شه‌وه. ئه‌وه گۆرانییه ته‌واو ده‌بوو كاك قادر ئه‌سعه‌د ده‌ستی پێده‌كرد" دگ دگ دگ، دیگه‌مه‌سۆ... دیگمه‌سۆ، دۆزیگمه‌سۆ ...نایده‌م به تۆ" پاش ئه‌وه یاسین نامیق و نوری گه‌رمیانی و ئه‌رده‌ڵان... درم دام بوم بیقققق. ئاه ئاه هه‌ر به‌ شان به شان" . برا زاواش په‌یتا په‌یتا ده‌یگووت " به‌خوا براژن ئه‌وه مانگێكه خه‌ریكی ئه‌و كاسێته‌م. ها گوێبگرن له‌وێدا ناوی تۆ دێنێت". ئه‌ویش له‌‌به‌ر شه‌رم و حه‌یا بێت یان له به‌ر زۆری تووڕه‌یی هه‌ر پیشی ده‌خوارده‌وه ‌و هیچی نه‌ده‌گووت... نه‌خێر ئه‌مجاره‌یان ناچار به ده‌نگ ده‌ستیكرده گریان و بالۆره گووتن. ده‌تگووت بابی مردووه. نه‌خێر هێنده‌ی پێنه‌چوو برازاوا و ژنه‌كه‌ی بۆ ئارامكردنه‌وه‌ی زاوا كه له‌م ناوه‌دا گیری كردبوو به ته‌واویش شڵه‌ژابوو ده‌ستیان كرده گێڕانه‌وه‌ی یادگارییه‌كانی خۆیان كه خێزانم هه‌ر له ماڵی بابیه‌وه هه‌تا فڵانه شار هه‌ر ده‌گریا و پاشان ژیر بووه‌وه، تۆش نیگه‌ران مه‌به كاكه جوان خاسه‌كه‌ی خۆمان. ئه‌وه هه‌ر نازی كچانه....
ئه‌میش كه ئه‌مه‌ی گوێ لێبوو هێنده‌ی تر توڕه‌ و دڵگران بوو خراپتر فرمێسكی ده‌ڕژاند تا ئه‌وه‌ی كاسێت گه‌یشته ئه‌و گۆرانییه ڕۆمانتیكه " ئامینه گیان تۆ گوڵه‌كه‌می ... گوڵه‌كه‌ی من له شاره... مه‌مكی چه‌پی زه‌رده به‌هێ ئه‌وی دیكه‌ی هه‌ناره" . لێره‌دا كۆنترۆڵی له‌ده‌ست ده‌رچوو و دایه قاقای پێكه‌نین. هه‌موو به سه‌ر سوڕمانه‌وه ته‌ماشایان كرد. برازاوا خۆی فش كرده‌وه‌ پێی وابوو قسه‌ و بیره‌وه‌رییه‌كانی ئه‌و ئه‌می هێناوه‌ته پێكه‌نین. به‌ڵام ئه‌و به ده‌م پێكه‌نینه‌وه گووتی: "ئێوه گوێبگرن، ئامینه‌ی لێبۆته تایه‌ی سپێر. هه‌تا گوڵه‌كه‌ی له شار دێته‌وه ئه‌و گوڵه‌كه‌یه‌تی!". برازاوا كه بینی ئاوها گاڵته به ڕه‌نجی چه‌ند مانگه‌ی كراوه په‌لی ژنی گرت و له نزیكترین ئاوه‌دانی دابه‌زین.

1.7.03

كورد ده‌ڵێ: سوار بوون عه‌یبێك و دابه‌زین دوو عه‌یب.
كورد ئه‌مه‌ش ده‌ڵێ: سوار تا نه‌گلێ نابێته سوار.

ئه‌ی چاره؟!!!